ISRO XPoSat:
ब्लॅक होल चा अभ्यास करण्यासाठी ISRO ने भारताचे पहिले मिशन यशस्वीरित्या प्रक्षेपित केले.
नवीन वर्षाची सुरुवात पूर्ण फ्रंट बेंचर पद्धतीने करत, ISRO ने आज सकाळी 9:10 वाजता ब्लॅक होल चा अभ्यास करण्याचे भारताचे पहिले मिशन यशस्वीरित्या सुरू केले आहे. त्याला ‘XPoSat’ म्हणतात.
XPoSat (X-ray Polarimeter Satellite) हे खगोलीय स्रोतांमधून क्ष-किरण उत्सर्जनाच्या अंतराळ-आधारित ध्रुवीकरण मोजमापांमध्ये संशोधन करण्यासाठी केवळ भारताचे पहिलेच नाही तर जगातील दुसरे मिशन आहे.
ध्रुवीय उपग्रह प्रक्षेपण वाहनाने भारताचा पहिला एक्स-रे पोलारिमीटर उपग्रह (XPoSat) वाहून नेला!!
XPoSat बद्दल जाणून घेण्यासारख्या गोष्टी:
सर्वप्रथम ते कुठेही उतरणार नाही. हा उपग्रह 500-700 किमीच्या गोलाकार खालच्या पृथ्वीच्या कक्षेत ठेवला जाईल, ज्याचा कालावधी किमान 5 वर्षांचा असेल.
ब्लॅक होल एक्स-रे बायनरी, न्यूट्रॉन तारे आणि नॉन-थर्मल सुपरनोव्हा अवशेषांसह विश्वातील 50 सर्वात उज्ज्वल ज्ञात स्त्रोतांचा अभ्यास करण्याचे उद्दीष्ट आहे.
हे ध्रुवीय उपग्रह प्रक्षेपण वाहन (PSLV) वापरून श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून सकाळी 9:10 वाजता उड्डाण करते आणि तीव्र एक्स-रे स्त्रोतांच्या ध्रुवीकरणाची तपासणी करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे.
हे अंतराळ-आधारित ध्रुवमितीमध्ये भारताला आघाडीवर ठेवेल.
प्राथमिक पेलोड, POLIX (क्ष-किरणांमध्ये पोलारिमीटर इन्स्ट्रुमेंट), बाह्य अवकाशातील क्ष-किरण 8-30 keV च्या मध्यम उर्जेच्या पातळीसह कसे मोजतात.
XSPECT (क्ष-किरण स्पेक्ट्रोस्कोपी आणि टाइमिंग) पेलोड या क्ष-किरणांबद्दल तपशीलवार माहिती देईल, विशेषत: 0.8-15 keV दरम्यानची ऊर्जा.
